فهرست
معرفی Commodities
کامودیتی ها یا Commodities مواد یا کالاهای طبیعی هستند که در فعالیت های صنعتی و اقتصادی مورد نیاز بوده و به منظور استفاده در این امور، استخراج، جمع آوری و پردازش می شوند. کامودیتی ها، اساس اقتصاد ما را تشکیل می دهند، زیرا به عنوان مواد خام برای تولید انرژی، توسعه صنایع، تولید غذا و پوشاک مورد نیاز هستند.
در بازار فارکس، علاوه بر جفت ارز ها که به صورت CFD قابل معامله هستند، بر روی کامودیتی ها (کالاهای پایه) نیز قابلیت انجام این نوع معاملات وجود دارد.
کامودیتی ها ( Commodities )، اغلب به صورت انبوه تولید شده و از نظر کیفیت و کمیت استاندارد سازی می شوند، به این معنی که بدون توجه به اینکه در چه مکان یا توسط چه کسانی تولید شده اند، در هر شرایطی قیمت یکسانی دارند. خرید و فروش فیزیکی کامودیتی ها، به صورت جهانی، اغلب در بازار های بورس مهم دنیا، مانند بازار بورس نیویورک، لندن و شیکاگو انجام می شود.
انواع کامودیتی ها
به طور کلی، دو نوع کامودیتی وجود دارد. نوع اول، کالاهای پایه سخت ( Hard Commodities ) هستند. این نوع کالاهای پایه به صورت طبیعی وجود داشته و مستقیما از زمین استخراج می شوند. نفت، طلا، مس و گاز طبیعی از این نوع محسوب می شوند.
نوع دوم، کامودیتی های نرم ( Soft Commodities ) هستند. این نوع کالاهای پایه، کالاهایی هستند که پس از پردازش، قابل استفاده می باشند. عملیات پردازش ، می تواند به صورت کشت و برداشت یا رشد و پرورش باشد. قهوه، گندم، شکر، دام و طیور از این نوع کالاهای پایه ( Commodities ) محسوب می شوند.
دسته بندی تخصصی تری نیز در مورد کامودیتی ها بر اساس اهداف و کاربردهای آنها وجود دارد که به شرح زیر است:
- انرژی: منابع انرژی سنتی و سوخت های فسیلی مانند نفت خام، بنزین و نفت گرمایشی
- فلزات گرانبها: مانند کالاهای پایه استخراج شده نظیر طلا، مس، نقره و پالادیوم
- کشاورزی و ساختمانی: کالاهای پایه که برای مصرف انسان پردازش می شوند، مانند شکر، قهوه، پوشاک و مصالح ساختمانی
- دام و گوشت: حیواناتی که برای مصرف غذا و همچنین محصولاتی مانند چرم و ژلاتین پرورش
می یابند. این نوع کامودیتی ها، با کالاهای کشاورزی متفاوت هستند زیرا برداشت نمی شوند.
نحوه معامله کالاهای پایه
معامله بر روی کامودیتی ها، به انواع مختلفی قابل انجام است که در ادامه به برخی از مهمترین آنها اشاره می شود:
معامله کالاهای پایه در بورس
در این نوع، کالاهای پایه مورد معامله، به صورت فیزیکی، بین خریدار و فروشنده، رد و بدل می شود. انجام معاملات فیزیکی کامودیتی ها در بازارهای بورس مهم دنیا انجام می شود و پس از انجام معاملات، فرآیند نقل و انتقال کالا، از طرق مختلف حمل و نقل (هوایی، دریایی، جاده ای و ریلی) صورت می گیرد.
بدیهی است در این نوع معامله، می بایست ساز و کار نگهداری کالاهای پایه، شامل انبار و محل دپوی آنها، فراهم باشد، لذا انجام این نوع معامله، برای اغلب معامله گران خرد، امکانپذیر نیست.
معامله کامودیتی ها به صورت ETF
ETF ها صندوق های قابل معامله در بورس هستند که به عنوان ابزارهای سرمایه‌گذاری بر روی یک دارایی یا سبدی از دارایی‌ها مانند کالاها یا سهام مورد استفاده قرار می گیرند. برخی از ETF ها دارایی های فیزیکی را که در آنها سرمایه گذاری شده اند نگهداری می کنند، به عنوان مثال یک ETF طلا می تواند مقدار مشخصی شمش یا سکه طلا را در خود جای دهد.
البته برخی دیگر از ETF ها نیز وجود دارند که سرمایه گذاری های پیچیده تری داشته و بر روی ارزش مشتقه دارایی ها شکل می گیرند. ETF ها، ابزاری هستند که امکان معامله کالاهای پایه را برای معامله گران خرد نیز فراهم می نمایند.
معامله کامودیتی ها در فارکس
امکان انجام نوع دیگری از معامله بر روی کالاهای پایه وجود دارد که به صورت CFD در فارکس است. در این نوع معاملات، معامله گر بر روی تغییرات ارزش و قیمت کامودیتی ها، معامله می کند و در انجام این نوع معاملات، نقل و انتقال فیزیکی کالا، وجود ندارد.
به عبارت دیگر، در بازار فارکس، معامله گر در یک قیمت مشخص، اقدام به خرید یا فروش کامودیتی کرده و پس از مدتی، به دلیل تغییرات قیمت در آن، با خروج از معامله، کسب سود می کند.
عوامل موثر بر قیمت کامودیتی ها
عوامل مختلفی بر قیمت کامودیتی ها تاثیرگذار هستند که مهمترین آنها به شرح زیر می باشند:
رقابت
ارائه فناوری های جدید و کالاهای جایگزین می تواند تقاضا برای کالاهای پایه قدیمی را کاهش دهد. به عنوان مثال، توسعه راهکارهای تولید انرژی های تجدیدپذیر، به طور قابل توجهی سرمایه گذاری در نفت و گاز را کاهش داده است.
ظهور شرکت‌های جدید نیز که زنجیره‌های تأمین کارآمد تر و خطوط تولید سریع تری دارند، به دلیل امکان کاهش هزینه ها، برای سرمایه گذاران جذاب تر بوده و امکان سرازیر شدن سرمایه از کامودیتی ها به این نوع شرکت ها بیشتر می شود.
سیاست های اقتصادی
رویدادهای سیاسی و تصمیم گیری های اقتصادی در سطح دولت ها، در صورتی که بر صادرات و واردات کشورها تأثیر بگذارند، می‌توانند باعث تغییر قیمت کامودیتی ها شوند. به عنوان مثال، افزایش عوارض واردات می تواند قیمت ها را افزایش دهد.
اقتصاد کلان
اقتصاد ضعیف کشورها، موجب کاهش تقاضای کالاهای پایه می شود، به ویژه آنهایی که در ساخت و ساز و حمل و نقل نقش دارند. در حالی که یک اقتصاد پررونق می تواند منجر به افزایش تقاضا شده و موجب افزایش قیمت کامودیتی ها می شود.
فصلی بودن
چرخه های فصلی بر تولید و برداشت تأثیر می گذارند، لذا کالاهای پایه کشاورزی، اغلب به تغییرات فصول، وابسته هستند. زمانی که پیش‌بینی‌های برداشت مثبت است، قیمت‌ها افزایش می‌یابند و پس از برداشت و عرضه، بازار از محصولات اشباع شده و قیمت ها کاهش می‌یابد.
آب و هوا
تغییرات شدید آب و هوا و بلایای طبیعی می تواند بر تولید و حمل و نقل مواد طبیعی تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، دمای سردتر می تواند زمین را منجمد کرده و کالاها را به خطر بیندازد. هر چیزی که بر زنجیره تامین تاثیر گذاشته و موجب کاهش تولید شود، می‌تواند باعث افزایش قیمت کامودیتی ها در بازار شود.
نحوه همبستگی کالاهای پایه با شاخص های اقتصادی
تورم مهمترین شاخص اقتصادی است که بر قیمت کالاهای پایه گرانبها مانند طلا و نفت تاثیرگذار است. تورم موجب کاهش ارزش پول می شود و با توجه به این که کامودیتی هایی نظیر طلا و نفت، دارای ارزش ذاتی هستند، افزایش قیمت پیدا می کنند.
در این رابطه، طلا به عنوان یکی از مهمترین کامودیتی ها، به عنوان یک دارایی امن شناخته می شود، لذا هر نوع تغییر در اقتصاد جهانی و رویدادهای مهم سیاسی در جهان، در صورتی که رنگ و بوی نا امنی اقتصادی داشته باشد، باعث افزایش قیمت جهانی انس طلا خواهد شد.
به عنوان مثال، بروز جنگ، حوادث و بحران های طبیعی موجب احساس نا امنی اقتصادی در سرمایه گذاران شده و باعث جذب سرمایه ها به سمت طلا خواهد شد. در این شرایط، تقاضای خرید طلا افزایش یافته و قیمت آن نیز رشد خواهد یافت.
در این حالت، در اغلب اوقات، ارزش پول نیز به موازات، کاهش خواهد یافت. این همبستگی منفی بین ارزش پول و ارزش طلا را به خوبی می توان در حرکات قیمت در چارت طلا و شاخص دلار (DXY) مشاهده کرد. هر گاه، شاخص دلار کاهش پبدا کرده، قیمت طلا نیز رشد کرده است.
البته شرایط خاصی نیز وجود دارد که ارزش پول و ارزش طلا همبستگی مثبت از خود نشان می دهند که البته به ندرت و در دوره های زمانی بسیار کوتاه اتفاق می افتد.
