معرفی اندیکاتور (Indicator) از ابزار های تحلیل تکنیکال + انواع آن

اندیکاتور (Indicator) چیست؟

تحلیل تکنیکال قیمت، بر مبنای نمودار حرکت قیمت نسبت به زمان انجام می شود، با توجه به این که هر دو محور نمودار، یعنی قیمت و زمان، پارامترهای کمی هستند، بسیاری از کارشناسان و تحلیل گران، تمایل دارند که با ترکیب داده های قیمت و زمان در گذشته نمودار، روابط ریاضی و فرمول های محاسباتی ابداع کنند که بتواند به پیش بینی حرکات آینده قیمت، کمک نماید. اصطلاحا به این ابزارهای محاسباتی، اندیکاتور (Indicator) گفته می شود.

از آنها علاوه بر کمک به تحلیل نمودار، می توان جهت تدقیق و به کارگیری در سایر اندیکاتور ها نیز بهره برد. از نظر ظاهری، ابزارک ها، بسته به نوع محاسبات و خروجی که دارند، به شکل خطوط یا نمودارهایی هستند که بر روی نمودار قیمت یا در پایین آن، نمایش داده می شوند.

 

 

کاربرد Indicator

 

همان طور که اشاره شد مهمترین کاربرد Indicator، کمک به معامله گران جهت تجزیه و تحلیل نمودار قیمت است. دومین کاربردی که می توان برای اندیکاتور بیان کرد، صدور سیگنال های
ورود به/خروج از معامله است که برخی از معامله گران، بدین طریق از آنها استفاده می کنند. کاربرد سوم ابزارک، کمک به تشخیص جهت حرکت قیمت و کمک به پیش بینی حرکت قیمت در آینده است.

معامله گران با تجربه، اغلب از ابزارک ها، استفاده ترکیبی می کنند، به این معنی که علاوه بر استفاده از آنها برای تجزیه و تحلیل نمودار و همچنین پیش بینی آینده قیمت، در برخی مواقع برای صدور مجوز ورود به معامله (تریگر) و حتی صدور سیگنال های لانگ و شورت، بهره می برند.

انواع اندیکاتور 

از دیدگاه های مختلف می توان دسته بندی کرد که در ادامه به مهمترین انواع این طبقه بندی ها اشاره می شود.

دسته بندی کلی اندیکاتور ها

این طبقه بندی بر مبنای اختلاف زمانی محاسباتی اندیکاتور ها با شکل گیری الگوهای قیمت است. بدین معنی که برخی از اندیکاتور ها، پس از شکل گیری الگوی قیمت، اعلام وضعیت می کنند و در واقع بیان کننده این موضوع هستند که در حال حاضر، در نمودار قیمت، چه می گذرد، به عنوان مثال، نوع روند (صعودی یا نزولی) و قدرت روند قیمت را گزارش می کنند.

بر این اساس، این نوع اندیکاتور ها از آینده قیمت، اطلاعاتی نداده و یا اطلاعات و سیگنال های آینده را با تاخیر صادر می کنند، لذا موسوم به ابزارک های تاخیری (Lagging Indicators) هستند، که از مشهورترین آنها می توان به میانگین های متحرک اشاره کرد.

اندیکاتور های تاخیری، باعث می شوند که معامله گر، دیر وارد پوزیشن شود، که در این حالت احتمال از دست دادن موقعیت ها، وجود دارد، البته از طرف دیگر، چون پس از شکل گیری الگوی قیمت، مجوز ورود را صادر می کند، ریسک معامله را کاهش می دهند.

نوع دیگری موسوم به ابزارک های پیشرو (Leading Indicators) هستند که در محاسبات خود، وزن بیشتری به قیمت های اخیر می دهند، لذا امکان پیش بینی حرکات آتی قیمت را دارند.

از مشهورترین این نوع ابزارک ها، می توان به RSI، Stochastic و MACD اشاره کرد که با نشانه های واگرایی یا قرارگیری قیمت در وضعیت اشباع خرید یا فروش، می توانند حرکات برگشت احتمالی قیمت را پیش بینی کنند.

اندیکاتور های پیشرو، امکان صدور سیگنال های به موقع را برای ورود به معامله دارند، اما به همین میزان، ریسک ورود به این نوع معاملات نیز افزایش می یابد، چرا که هنوز الگوی پیش بینی شده در قیمت، شکل نگرفته است.

 

 

طبقه بندی بر مبنای محل قرارگیری در نمودار قیمت

از نظر محل به نمایش درآمدن در نمودار قیمت، دو نوع اندیکاتور وجود دارد:

• همپوشانی ها (Overlays): ابزارک هایی هستند که دقیقا بر روی نمودار قیمت قرار گرفته و تابع همان محورهای قیمت و زمان می باشند. به عنوان مثال، میانگین های متحرک از این نوع ابزارک ها محسوب می شوند که دقیقا بر روی نمودار قیمت قرار می گیرند.
• اسیلاتور ها یا نوسانگرها (Oscillators): این نوع ابزارک ها، بین دو عدد ماکزیمم و می­نیمم، در نوسان بوده و در پایین یا بالای نمودار قیمت، نمایش داده می شوند. از این دسته می توان به
  RSI، Stochastic و MACD اشاره کرد.

طبقه بندی بر مبنای عملکرد

 

از نظر عملکرد، اندیکاتورها به چهار دسته کلی به شرح زیر، طبقه بندی می شوند:

• اندیکاتور های روندگرا
• اندیکاتور های ممنتوم
• اندیکاتور های نوسان گرا
• اندیکاتور های حجم

 

ابزارک های روندگرا، نشان می دهند که آیا روندی وجود دارد یا خیر و اگر وجود دارد، خط روند از نوع صعودی است یا نزولی. مبنای اغلب این ابزارک ها(Indicator)، نوعی میانگین قیمت است که اگر قیمت بالاتر از این میانگین قرار گیرد، روند، صعودی و اگر پایین آن باشد، روند، نزولی خواهد بود. میانگین های متحرک، MACD و SAR Parabolic، از این نوع ابزارک ها محسوب می شوند.

اندیکاتور های ممنتوم، بر اساس میزان تغییرات قیمت نسبت به زمان، محاسبه می شوند. به عبارت دیگر، سرعت تغییر قیمت را اندازه گیری می کنند. هر چه سرعت تغییر قیمت در یک روند (صعودی یا نزولی)، بیشتر باشد، اصطلاحا گفته می شود که ممنتوم حرکت قیمت، بالا است.

محاسبه اغلب این نوع ابزارک ها، بر مبنای مقایسه قیمت پایانی با قیمت های بسته شدن دوره های قبلی است. از متداولترین این نوع ابزارک ها، می توان به RSI، Stochastic و CCI اشاره کرد.

اندیکاتور های نوسان گرا، نرخ تغییرات قیمت را بدون توجه به جهت نوسان، اندازه گیری می کنند که اغلب، بر مبنای تغییرات قیمت های پایانی نسبت به بیشترین و کمترین قیمت در بازه زمانی مشخص محاسبه می شوند.

به عنوان مثال، باندهای بولینگر (Bollinger Bands)، بر اساس انحراف معیار استاندارد مورد محاسبه قرار گرفته و میزان انحراف قیمت را از میانگین آن در دوره مشخصی از زمان، نمایش می دهد. از دیگر اندیکاتور های این دسته، می توان به ATR و Standard Deviation اشاره کرد.

اندیکاتور های مبتنی بر حجم، معمولا نشان دهنده قدرت روند هستند، چرا که روندها در صورتی که با افزایش حجم همراه باشند، از قدرت خوبی برخوردار خواهند بود. از مهمترین این دسته، می توان به استراتژی ترید OBV اشاره کرد که فشار حجم خرید و فروش را به عنوان یک شاخص تجمعی اندازه‌گیری می‌کند.

CMF نیز نوع دیگری از همین دسته است که میانگین وزنی حجم انباشت و توزیع را در یک دوره مشخص اندازه گیری می کند، به گونه ای که هر چه قیمت بسته شدن به بالاترین حد در یک دوره خاص، نزدیکتر باشد، به این معنی است که انباشتگی بیشتری صورت گرفته است.

نوسانگر VO ، نوع دیگری بر مبنای حجم است که تفاوت بین دو میانگین متحرک حجم یک دارایی را به صورت درصد نشان می دهد. معامله گرانی که از این ابزارک، استفاده می کنند بر این باورند که این، حجم نیست که اهمیت دارد، بلکه  تغییرات حجم نسبت به گذشته است که نشان دهنده احتمال تغییرات آینده در قیمت است.

 

 

سخن پایانی

همواره باید توجه داشت که یک Indicators، صرفا یک ابزار تحلیل تکنیکال است و هیچ تضمینی وجود ندارد که قیمت در جهتی که Indicators سیگنال می دهد، حرکت کند. لذا معامله گران، می بایست از روش های ترکیبی استفاده کرده و سایر ابزارهای تکنیکال نظیر سطوح حمایت و مقاومت، خطوط روند، الگوهای پرایس اکشن و … را همراه با ابزارک ها استفاده کنند تا درصد سیگنال های نادرست را در حد امکان کاهش دهند.

علاوه بر این، فاکتور زمان را نیز  می بایست در سیگنال های صادر شده توسط آنها در نظر داشته و به این نکته نیز توجه داشت که سیگنال ها وقتی اعتبار دارند که با حجم بالاتر معاملات همراه باشند.